با توجه به تاثیرپذیری کودکان از همسالانشان، ممکن است ذائقه کودک یا نوجوان شما تحت تاثیر سلیقه غذایی دوستانش تغییر کند و به مواد غذایی بیارزش روی آورد. بنابراین نظارت و دقت بر نحوه تغذیه فرزندان از اهمیت زیادی برخوردار است و به یاد داشته باشید بسیاری از عادات غذایی در سنین کودکی شکل میگیرد.بنابراین اصلاح آن در این دوران، میتواند از بروز بیماریها در بزرگسالی پیشگیری کند.
والدین میتوانند اولین و مهم ترین الگوی
کودکانشان باشند. آنان باید آنچه را که از نظر تغذیه و فعالیتهای روزمره
برای کودکشان ضروری میدانند، رعایت کنند چرا که آموزش به کودک تنها با
«گفتن» کار ساز نخواهد بود، بلکه آنان عمل شما را الگو قرار میدهند.
هرگز کودک را وادار به خوردن غذا نکنید. غذا خوراندن به زور یا با تهدید و تطمیع و جایزه دادن، به هم خوردن اشتهای کودک را در پی خواهد داشت و عادات غذایی نامناسبی در او ایجاد خواهد کرد.
اغلب این کودکان، بعدها که کسی نیست تا غذا را با روشهای مختلف به آنها بخوراند، دچار کمخوری یا پرخوری میشوند. برخی بزرگسالان هم که در کودکی به زور تغذیه شدهاند، حس سیری ندارند و بیدلیل و بیاندازه غذا میخورند.
بهتر است غذاهایی را که فرزندتان میلی به خوردن آنها ندارد، در حضور کودک و با اشتیاق بخورید تا او نیز به مرور به خوردن آن راغب شود.
یکی از مهمترین وعدههای غذایی
بخصوص برای کودکان و نوجوانان ـ که در حال رشد هستند ـ وعده صبحانه است و
البته باید گفت کم نیستند دانشآموزانی که از خوردن آن طفره میروند.
خوردن صبحانه برای کودکی که آماده رفتن به مدرسه میشود، بسیار مهم است و مادران عزیز باید به این وعده غذایی اهمیت ویژه دهند؛ زیرا حدود ٢٠ تا ٢٥ درصد انرژی روزانه از طریق صبحانه تامین میشود.
مصرف صبحانه به کودکان کمک میکند تا فراگیری بهتری داشته باشند. کودکی که
صبحانه نخورده به مدرسه میرود، همان ساعات اولیه صبح به میزان قابل
توجهی دچار افت قند خون میشود و با توجه به این که بیشترین زمان فعالیت
ذهنی دانشآموزان و یادگیری مطالب درسی صبح است، نخوردن صبحانه سبب کاهش
توان ذهنی شده، میزان یادگیری آنها را بویژه در درسهایی که به تفکر نیاز
دارند، کاهش میدهد.
کودکانی که
صبحانه نمیخورند، در انجام تکالیف ریاضی کارایی کمتری دارند و قدرت
خلاقیت و ابتکار آنان کاهش مییابد. معمولا چنین دانشآموزانی دچار افت
تحصیلی میشوند.
اگر کودک صبحها دچار احساس طعم بد دهان،
دل به همخوردگی و تهوع شود، به طوری که نتواند صبحانه بخورد، باید از
لحاظ خواب، احتمال وجود انگل رودهای و نیز از نظر روحی ـ روانی مورد
بررسی قرار گیرد.
اما اگر مشکلی
از این نظر نداشته باشد، میتوانید با تمهیداتی ساده وی را به خوردن
صبحانه تشویق کنید. بهتر است زمان خواب شبانه و خوردن شام را طوری تنظیم
کنید که صبح بموقع و با کمال میل صبحانه بخورد زیرا دیر خوابیدن و بدخوابی
به دیر بیدار شدن در صبح و بیمیلی به خوردن صبحانه منجر میشود.
نرمش مختصر صبحگاهی و دوش گرفتن نیز میتواند میل به خوردن صبحانه را افزایش
دهد. اگر برای صرف صبحانه زمان کافی ندارید، غلات پرک شده از قبیل گندم،
جو و ذرت پرک به همراه شیر (و گاه شیر عسل) میتواند صبحانه سریعی را در
اختیار فرزند شما قرار دهد.
یک صبحانه کامل میتواند شامل 2 واحد
(60 گرم) نان یا غلات آماده صبحانه، یک لیوان شیر، تکه کوچکی پنیر یا 10
گرم کره و یک قاشق کوچک مربا یا عسل و یک فنجان چای در صورت تمایل باشد.
گاهی انجام تکالیف سنگین مدرسه، بخصوص در فصل امتحانات، دانشآموزان را
چنان مشغول میکند که از تغذیه غافل شده، چه بسا برخی وعدههای غذایی
را حذف میکنند. والدین از کنار این مساله نباید بسادگی بگذرند چرا که
میتواند بر رشد و فعالیت ذهنی این گروه سنی، تاثیر نامطلوب و گاه
جبرانناپذیری بگذارد.
بسیاری از بیماریهای دوران بزرگسالی مانند بیماریهای قلبی و عروقی، افزایش فشارخون، بعضی سرطانها و افزایش چربی خون و دیابت، به نحوه تغذیه در دوران کودکی برمی گردد. امروزه این گونه بیماریها، به دلیل مصرف بسیار غذاهای پرچرب و فوری، حتی در کودکان 10 سال به بالا نیز مشاهده میشود.